Na strzelińskim rynku, kilkadziesiąt metrów na południe od wieży dawnego ratusza, znajduje się kamienny stół sądowy. Jeden z niewielu tego typu zabytków, które przetrwały do dziś. Składa się on z granitowej płyty, którą złożono na murowanej z granitowych ciosów, czworokątnej podstawie. Całość mierzy 95 cm wysokości. Przy czym rozmiary blatu wynoszą 183x175x30 cm, podstawy: 165×165 i wysokości 65 cm. Na skraju granitowej płyty widoczna jest data 1740 (wysokość liter 8 cm), która najpewniej oznacza czas budowy tego obiektu, w miejscu lub na bazie starszego. Strzeliński kronikarz wspomniał, że w 1655 roku stół był mocno uszkodzony. Z kolei pod rokiem 1740 odnotował, że wystawiono nowy, co kosztowało budżet miasta 7 florenów i 6 krajcarów.
Tutaj publicznie obradował sąd, chociaż faktycznie miało to już jedynie znaczenie symboliczne. Wyrok zapadł już wcześniej, a zasiadający przy tym obiekcie ławnicy mieli na celu nadanie całemu procesowi sądowemu publiczny wydźwięk. Przy kamiennym stole wykonywano też wyroki najwyższego wymiaru kary. Nie znamy daty rocznej, ale wiemy, że w tym miejscu wykonano wyrok na Samuelu Jentschu, który zasztyletował pewnego kowala. Tutaj skazana osoba składała też uroczystą przysięgę, po czym zostawała wygnana po wieczne czasy poza miasto. Taki los spotkał w czerwcu 1668 roku Fryderyka Aescha, który za gwałt na dwóch nieletnich dziewczynkach, po wcześniejszej chłoście przy strzelińskim pręgierzu, klęcząc przy stole sądowym musiał poprzysiąc co mu nakazano, a następnie został wygnany z miasta po wieczne czasy. Kara ta była zadziwiająco łagodna, w stosunku do popełnionego czynu. W sąsiedztwie tego zabytku znajdowała się przed wiekami też kuna wmontowana w południową ścianę ratusza. Była to metalowa obręcz na szyję, za pomocą której unieruchamiano osobę skazaną, na wystawienie na widok publiczny. W pobliżu od połowy XVII wieku znajdował się też drewniany osioł, element wojskowego systemu karnego.
Obecnie, w związku z odbudową dawnej wieży ratuszowej teren wokół stołu nie został jeszcze uporządkowany. Należy mieć nadzieję, że po zakończeniu wszelkich prac budowlanych należycie wyeksponowany zostanie również ten unikatowy zabytek dawnego prawodawstwa. Przydałaby się także tablica informacyjna.
[tube]http://www.youtube.com/watch?v=OWAV_Zh2O08[/tube]