Na środku prachatickiego rynku głównego (Velkého náměstí), który otoczony jest cennymi, renesansowymi przepięknie ozdobionymi budynkami, stoi już ponad 400 lat kamienna fontanna, z interesującą z naszego punktu widzenia rzeźbą Iustitie (Sprawiedliwości).
Nie ustalono kiedy w Prachaticach została postawiona pierwsza fontanna. W roku 1563 przystąpiono do jej naprawy, a w roku 1581 zaszła potrzeba postawienia nowej, ponieważ koszty jej ciągłego utrzymania i napraw stale rosły. Zatrudniony został do jej budowy członek włoskiej mniejszości w Prachaticach, mieszczanin Andrzej Vlach (Ondřej Vlach). Ten był wzmiankowany w źródłach już w roku 1564, kiedy jako „Vondra kamieniarz“ kupił 1/3 Hlaváčkovského domu. Andrzej Vlach przedstawił w ratuszu plan budowy nowej fontanny wraz z rzeźbą Iustitie dzierżącej miecz i wagę, za co obiecano 415 groszy miśnieńskich. Część sumy przypadła na materiały potrzebne do budowy.
Podstawy fontanny zostały wzniesione w roku 1582. Jednak zakończenia budowy Andrzej Vlach nie dożył. Przed swoją śmiercią w 1583 roku prosił radę miejską, aby inwestycję dokończył jego uczeń imieniem Jakub. Władze miejskie zadecydowały jednak, że dokończenie fontanny, tj. wyrzeźbienie lwich głów, herbu miasta i Iustitie powierzy kamieniarzowi Janowi Pilštnycerowi z Czeskiego Krumlowa, a Jakub miał być zatrudniony jako jego pomocnik. Jan Pilštnycer za wykonaną pracę otrzymał 24 kopy miśnieńskich groszy. Ostatecznie wystawieniem nowej prachatickiej fontanny zajmowali się trzej rzemieślnicy i skończono ją w wymienianym wyżej roku 1583.
Rzeźba Sprawiedliwości była częścią fontanny jeszcze po roku 1880. Następnie wymieniono ją na kamienny krzyż, a w roku 1903 zastąpiło ją popiersie cesarza Józefa II, a sama rzeźba została przeniesiona na Szubieniczne Wzgórze górujące nad Prachaticami. W tym roku pojawiło się też powiedzenie, że „prachaticka Sprawiedliwość umarła na szubienicy“. Niedługo później jednak rzeźba została przewieziona do miejskiego muzeum, gdzie przeleżała do 3 października 1925 roku. W międzyczasie, w roku 1918 usunięte z fontanny popiersie Józefa II umieszczono w depozycie muzeum. Przy przenosinach Iustitii zaginęła waga, którą dzierżyła w ręce, zastąpiono ją jednak kopią. Powiązane z rzeźbą jest także przedstawienie Sprawiedliwości znajdującej się niedaleko fontanny na murach starego ratusza. Jest tam przedstawiona kobieta z mieczem i wagą, jako symbol jednej z głównych ośmiu cnót. Na nowym ratuszu umieszczono też przedstawienie „Gerechtigkeit“, tym razem w formie secesyjnej.
Być może opisywana rzeźba i fontanna, jak i inne pamiątki Prachatic przyciągną miłośników historii do odwiedzenia tej „Perły na złotej drodze solnej“, jak się to miasto niekiedy określa.
Nadesłał: Ivan Vokáč